Zirkonyum Diş Tedavisi
Zirkonyum destekli restorasyonlar nedir ?
Porselen estetik, fiziksel ve biyolojik gereksinimler nedeni ile diş hekimliğinde önemli yer tutmaktadır. Genel olarak dirençli eksikliği nedeni ile metal alt yapı üzerinde porselen kullanılmaktadır. Bu türlü yapımlarda metali maskelemek için kullanılan opak, porselenin ışık dağılımını ve şeffaflığını engelleyerek, doğal bir dişin yanında çok parlak görünüm oluşturabilmektedir. İyi estetik ve biyolojik uyum beklentisi metal alt yapı içermeyen porselen restorasyon sistemlerinin geliştirilmesine neden olmuştur. Tüm seramik sistemlerde dayanaklılığın artırılması için değişik yöntemler uygulanmıştır. Zirkonya da bunlardan biridir; tam sinterize ve yarı sinterize zirkonya materyaller vardır. Zirkonyumun başlıca elde edildiği kaynak zirkon (ZrSiO4) madenleri olup, bunlar Avusturalya, Brezilya, Hindistan, Rusya ve ABD’dedir. Diş Hekimliğinde ise zirkonyum minerali olan zirkonyadan elde edilen zirkonya seramiği formu kullanılır.
Zirkonyum oksit içerikli seramiklerin oldukça fazla formu vardır ancak diş hekimliğinde en çok üç formu kullanılır:
·Yttriyum ile desteklenmiş tetragonal zirkonyum oksit polikristalleri (Y-TZP)
·Magnezyum ile desteklenen kısmen stabilize zirkonyum oksit (Mg-PSZ)
·Zirkonyum oksit ile sertleştirilmiş alüminyum (ZTA)
Diş hekimliğinde zirkonyumun kullanımı sağlam oluşu ve korozyona dirençli oluşundan dolayı gündeme gelmiştir. 90’lıyılların başlarından itibaren endodontik post ve abutment sistemlerinde kullanılmaya başlanılmıştır. Günümüzde ise seramik kuron ve köprülerde alternatif bir altyapı sistemi, implant parçalar, ortodontik braket malzemesi olarak kullanılmaktadır .
Zirkonyum destekli restorasyonlar ne zaman kimlere yapılır?
Zirkonyum destekli porselen kronlar metal alerjisi olan hastalarda, estetik gereksinimin fazla olduğu vakalarda öncelikle tercih olmalıdır. Tek kron restorasyonlarda ve 3-4 üyeli sabit restorasyonlarda kullanılabilmektedir. Zirkonyum restorasyonların çok geniş kullanım alanı mevcuttur. Diğer tam seramik sistemleri sadece ön dişlerin çiğneme kuvvetlerine karşı koyabilirken bunun tersine zirkonyum seramikler arka bölgede de kullanılabilirler.
Zirkonyum sadece dişe benzer renkte değil aynı zamanda opaktır. Bu durum renklenmiş dişler ya da metal postun kapatılması gerektiği durumlarda avantaj sağlayabilir. Ayrıca zirkonyumun radyoopasitesi özellikle dişeti altı preparasyonu kullanıldığında radyolojik değerlendirme yoluyla marjinal uyumun takip edilmesi için çok faydalıdır.
Zirkonyum destekli restorasyonlar nasıl yapılır ?
Zirkonyum destekli restorasyonların yapım aşaması konvansiyonel metal destekli restorasyonlardan farklı değildir. Dişlerin hazırlanmasında (Diş preparasonu) chamfer ya da iç köşeleri yuvarlatılmış shoulder basamaklar hazırlanmalıdır. Diş preperasyonu serbest dişeti sınırını takip etmeli ya da 0,5 mm altından yapılmalıdır. Böylece yeterli estetik elde edilebildiği gibi iatrojenik periodontal hastalık oluşma riskide azalır. Anterior diş redüksiyonu (Diş kesimi) insizalde en az 1,5 mm, aksiyal marjinde 4-6° ile 1 mm olmalıdır. Aksiyal redüksiyon(Diş Kesimi) estetik bölgelerde 1,5 mm ye kadar ulaşabilir.Posterior dişlerde oklüzal redüksiyon 1,5 mm aksiyal redüksiyon(Diş kesimi) marjinal bölgelerde 4-6° ile beraber 1mm olmalıdır.
Zirkonyum destekli restorasyon yapılırken ağrı olur mu ?
Zirkonyum destekli restorasyonlar yapılırken gerekli olduğunda lokal anestezi yapılır. Hastanın tedavisi tamamlanana kadar ve tedavi sonrasında herhangi bir ağrı hissetmemesi sağlanır.
Zirkonyum destekli restorasyon yapıldıktan sonra nelere dikkat etmeliyim ?
Dokuyla son derece uyumlu olan zirkonyum destekli protezler, yüksek dirence sahip bir yapılardır ve bu özelliklerinden dolayı günümüzde gerek tek kuron, gerekse 3-4 üniteli sabit bölümlü protez uygulamalarında rahatlıkla kullanılmaktadır. Aşırı basınç yaratan, bruksizm, diş sıkma gibi, mandibulanın parafonksiyonel hareketlerinin varlığında zirkonyum destekli restorasyonlarda kırılmalar yaşanabilmektedir. Parafonksiyonel hareketleri olan hastalarda planlama çok dikkatli yapılmalıdır. Tedavi sonrası destek amaçlı gece koruyucusu kullanılmalıdır.
Zirkonyum destekli protezler renk değiştirir mi /dişim alttan çürür mü ?
Zirkonyum destekli restorasyonlarda renk değişikliği olmamakta, altındaki destek dişte restorasyonunun mükemmel uyumu nedeniyle herhangi bir çürük oluşumu görülmemektedir.
Zirkonyum destekli protez yaptırdıktan sonra diş etlerim çekilir mi / koku yapar mı ?
Zirkonyum destekli protezler için dişin hazırlanması basamaklı kesim sistemi ile olduğu için, restorasyon dişetine oturmamakta, dişin sınırları dışına taşmamaktadır. Dolayısı tedavi sonrasında, hastanın ağız hijyenini tam sağladığında herhangi bir dişeti problemi yaşanmamaktadır. Zirkonyum destekli restorasyonun mükemmel uyumu nedeniyle diş ve restorasyon arasında mikron seviyesinde simantasyon aralığı hazırlanmaktadır. Zirkonyum destekli protezlerde yiyecek birikimi görülmemektedir.
Zirkonyum destekli restorasyonları ne kadar kullanabilirim?
Zirkonyum destekli restorasyonlar 6 aylık kontrol randevuları ile Dişhekimi tarafından muayene edildiğinde ve hasta ağız hijyenini tam sağladığında uzun dönemde sağlıklı kullanılmaktadır.
